Soru 1 : Adı Numan, baba adı Sabit, Hicretin 80.yılında
Kufe’de doğup 150
tarihinde Bağdat’ta vefat
etmiştir. İlmini babasının vefatından sonra annesinin İmamı
Caferi Sadıkla evlenmesi neticesinde ondan almış, Abbasi halifesi
Mansur’un kadılık teklifini kabul etmediği için hapse atılmış ve
işkence çekmiş olan Hanefi mezhebinin kurucusu olan mezhep
imamımızın adı nedir? Cevap : İmamı
Azam Ebu Hanife
Soru 2 :
İslam’ın dört büyük müçtehitlerinden
biri olan, Muvatta isimli hadis kitabının yazarı ve Maliki
mezhebinin kurucusu mezhep imamımız kimdir? Cevap : İmamı Malik İbni
Enes
Soru 3 : İslam’ın dört büyük mezheplerinden biri olan Şafi
mezhebinin imamı kimdir? Cevap : İmamı Muhammed İbni İdris El-Şafi
Soru 4 : Hadis ilminde üstün ilim ve yetkiye sahip olan,
ezberinde bir milyon Hadis-i Şerif olduğu rivayet edilen, Müsned isimli
hadis kitabının yazarı ve Hanbeli mezhebinin imamı kimdir?
Cevap : İmamı Ahmet İbni Muhammed İbni Hanbeli
Soru 5 : İslam dünyasının en büyük mutasavvıflarından olup
Bağdatlı olarak tanınan, çocuk yaştan beri dayısı Sırrı Sakati
hazretlerinin yetiştirdiği bu büyük mutasavvıf (tasavvuf alimi)
kimdir? Cevap
: Cüneydi Bağdadi hazretleri
Soru 6 : 17.yüzyılda yaşamış, VI. Murat’ın sarayında dört yıl
görev yaptıktan sonra asıl isteği olan seyyahlığı (gezginciliği)
tercih etmiş ve o günden sonra dünyanın bir çok yerini dolaşmış olan
ünlü bir seyyahtır. İstanbul, Bursa, tüm Anadolu, Rumeli,
Kırım, Viyana, Girit, Hazar Denizi, Volga dağları, Mısır, Sudan,
Arabistan, Hollanda, Danimarka, İspanya’yı dolaşıp hepsini yazmış ve bir
kültür hazinesi olarak “Seyahatname” isimli eserini yazmış olan
gezginimiz kimdir? Cevap : Evliya Çelebi
Soru 7 : İslam alimlerinin en büyüklerindendir. Hicri 450,
miladi 1059 yılında İran’ın Tus yani Meşhed şehrinin bir köyünde
dünyaya geldi. Hicri 505, miladi 1111 de yine orada vefat
etti. İçtihadı Şafi mezhebine göre idi. O kadar çok kitap yazdı ki,
ömrüne bölününce bir güne 18 sahife düşmektedir. Hicri 484 de
Bağdat’ta Nizamiye medresesine profesör oldu. Eserlerinden bazıları;
Mearifüs Sünen, Kimyayı Saadettir. İslami ilimleri her yönüyle
inceleyen “İhyayı Ulumid-Din” adlı eserin de yazarı olan bu alimimiz
kimdir? Cevap :
İmamı Gazali
Soru 8 : Avrupalılardan üç asır önce küçük kan dolaşımını
keşfeden müslüman bilgin kimdir? Cevap : İbnül Nefis
(1210-1288)
Soru 9 : “Ben insan beynindeki 10 milyar sinir hücresinin
birbiri ile bağlantılarını görünce, iman etmekten başka çare
bulamıyorum” diyen, 1979 Nobel armağanını (ödülünü) kazanan
müslüman bilgin kimdir? Cevap : Pakistanlı Prof.
Abdüsselam
Soru 10: Newton’dan önce diferansiyel hesabını keşfeden, cebir ilmini
geometriye ilk uygulayan, dünyanın çapını ve iki meridyen arasını doğru
olarak hesaplayan müslüman bilgin kimdir? Cevap : Sabit Bin
Kurra
Soru 11: Dünyanın en meşhur 20 astronomundan biri, trigonometrinin mucidi,
sinüs ve kosinüs tabirlerini ilk defa kullanan müslüman bilgin
kimdir? Cevap :
Battani (858-929)
Soru 12: Astronomi, matematik, fizik, jeoloji, formatoloji, botanik
alanlarında eserler vererek asırlar sonrasına ışık tutan,
dünyanın yuvarlak olduğunu, hem ekseni hem de güneş etrafında
döndüğünü Kopernik’ten tam 500 sene önce ispat eden büyük müslüman
alim kimdir? Cevap
: Beyruni (973-1051)
Soru 13: Hayatını züht ve ibadetle geçiren, annesine verdiği söz sebebi ile
Medine’ye geldiği halde Efendimiz (s.a.v.)’i görememiş, ama onun
mübarek hırkasına kavuşmuş olan Allah dostu kimdir?
Cevap : Veysel Karani
Soru 14: Tarihin felsefesini yapan, tarihi bir bilim haline getiren,
sosyolojinin kurucusu,sosyal psikoloji, pedagoji ve şehircilik uzmanı
“Mukaddime” adlı ünlü eserin sahibi müslüman düşünür kimdir?
Cevap : İbni Haldun (1332-1406)
Soru 15: İsmi Muhammed olup, Semerkant’ın bir köyünde 280 yılında
doğmuştur.Doğmuş olduğu köyün adı ile şöhret kazanarak yad edile
gelmiştir. Ehli Sünnet akidesine aykırı inanç taşıyanlara karşı, eser
yazarak ehli sünnet akidesini müdafaa eden ve bu hususta önderlik
yapan, itikat mezhep imamlarımızdan olan bu alimimiz kimdir?
Cevap : İmamı Maturidi
Soru 16: Yoldaki işaretler adlı kitabın yazarı kimdir? Cevap : Seyyit Kutup
Soru 17: Haçlı ordularına karşı yiğitçe mücadele veren, saray hayatı nedir
bilmeyen, ömrünü at sırtında geçiren ve kendi adı ile anılan
devlet kuran, 88 yıl Frenklerin elinde kalan Kudüs’ü alarak,
haçlılara en büyük darbeyi indiren Kudüs fatihi müslüman hükümdar
kimdir? Cevap
: Selahaddin Eyyubi (1137-1193)
Soru 18: Emperyalist Rusların yıllar önce İslam topraklarını işgal ederek
sıcak denizlere doğru inme hülyasına karşı bir avuç yanındaki mücahit
arkadaşlarıyla birlikte yılmadan, usanmadan, çeyrek asrı aşkın
bir zamandır şanlı cihadını yapan ve annesinin getirdiği Ruslarla
uzlaşma teklifine şiddetle karşı çıkıp hatta annesine bu meseleden
dolayı verdiği kırbaç cezasını kendi çekip sırtını
kırbaçlattıran, tarihimizde Kartal lakabıyla anılan büyük İslam
mücahidi kimdir? Cevap : Şeyh Şamil
Soru 19: 870 yılında Türkistan’da doğan, asıl adı Ebu Nasır Muhammed İbni
Türkan olan, dini ilminden dolayı kadılık yaptığı gibi tıp,
astronomi, matematik, felsefe ile de uğraşmış, Latince ve
Yunancayı öğrenip Aristo ve Eflatunun eserlerini tetkik
edip, yüze yakın eser yazmış, kendisine Aristo’dan sonra ikinci
hoca manasına “Hoca-i Sani” denilen felsefe dünyasının tanınmış
müslüman alimi kimdir? Cevap : Farabi
Soru 20: Asıl adı Numan olan devrinin en büyük alimi ve Kara medresenin
müderrisidir. Somuncu baba diye bilinen şeyh efendinin vefatı ile
yerine geçmiş ve Halveti tarikatı ile Nakşi tarikatının birliği
şeklinde olan Bayramiye tarikatını kurmuştur. 1429 da vefat eden
veli Ankara’da adına yaptırılan caminin avlusunda medfun
edilmiştir. Sultan Murat kendisine “İstanbul’un fethi nasip olur
mu ya veli” dediğinde cevabı: “Hayır ne sen ne de ben
göremem ama şu beşikte yatan oğlancığa nasip olsa
gerektir” diyerek kerametini göstermiştir. O beşikte yatan
oğlancık İstanbul’un Fatihi Sultan Mehmet’tir. Bu veli kimdir?
Cevap :
Hacı Bayram-ı Veli
Soru 21: Hz. Osman (r.a.), Hz. Ali (r.a.) ve Abdullah İbni Abbas (r.a.)’la
görüşüp onlardan ilim alan, Hz. Ömer (r.a.)’ın halifeliği
döneminde Basra’da dünyaya gelen ve orada büyüyen züht ve
takva ile yaşamış, insanları hep buna davet etmiş olan
büyük mutasavvıftır. Bazı ifadeleri şöyledir: “Kim parayı aziz
bilirse Allah (c.c.) onu rezil eder.” “Dünya senin bineğindir,
binersen o seni taşır, o sana yüklenecek olursa (onu
sırtlanırsan) ölürsün” Basralı bu büyük alimimiz kimdir? Cevap : Hasan Basri
Soru 22: Pakistan’ın kurucusu Muhammed Ali Cinnah’la devamlı beraber olmuş,
ona destek vermiş ve bağımsızlık savaşının fikri kahramanı olmuş
ayrıca Pakistan halkı için müstesna bir yere sahip olmuş.
Pakistan’ın milli şairi olan bu şair kimdir? Cevap : Muhammed İkbal
Soru 23: Horasan’ın Belh şehrinin hükümdarının oğludur. Şehzade iken av
esnasında
gaibden bir ses duymuş. “Av için yaratılmadım” şeklinde duyduğu bu sesten
sonra dervişlik yolunu bulmuş ve Süfyan-i Sevri’den ders alarak insanları
takvaya davet etmiş. Basra şehri halkı ona gelip dua ettiklerini ama kabul
olmadığını söyleyip sebebini sorduklarında cevaben: Kalbinizi on sebeple
öldürmüşsünüz, diriltmezseniz dualarınız kabul olmaz.”
1) Allah (c.c.)’ı tanırsınız ama kulluk etmezsiniz
2) Kitabı okur ve duyarsınız ama ona göre ibadet etmezsiniz
3) Şeytana düşman dersiniz ama hep onunla olursunuz
4) Peygamber (s.a.v.)’i sever ve tasdik edersiniz ama sünnetlerini
yapmazsınız
5) Cenneti seversiniz ama ona varmak için gayret etmezsiniz
6) Ateşi sevmezsiniz ama günahları severek yaparsınız
7) Ölüm gelecek bilirsiniz ama tedbir almazsınız
8) Başkalarının ayıplarını kötülersiniz ama kendinize hiç
bakmazsınız
9) Allah (c.c.)’ın rızıklarını yersiniz ama ona ne şükredersiniz ne
de tefekkür
10) Ölenlerinizi gömersiniz ama ondan ibret almazsınız. Böyle
olursanız ve devam ederseniz dualarınız kabul olur mu?” Böyle nice
sözleri olan alimimiz kimdir? Cevap : İbrahim Ethem
Soru 24: Asıl ismi Ahmet El-Faruki olan büyük alim, devrinin, yaratıcısını
unutmuş devlet adamlarına fikri cihat yaptı. Tüm yetki sahibi
kişilere mektup yazdı ve gerçeğin yolu Kur’an ve Sünnet olduğunu,
hurafelerle mücadelenin şart olduğunu anlattı. Yazmış olduğu
mektuplar bir kitapta toplanıp meşhur “Mektubat” isimli eseri
oluşturdu. Bu eserin sahibi alimimiz kimdir? Cevap : İmam-ı
Rabbani
Soru 25: “Zulmü alkışlayamam,zalimi asla sevemem.
Gelenin keyfi için geçmişe kalkıp sövemem
Biri ecdadıma saldırdı mı?.. Boğarım.
Boğamazsın ki!... Hiç olmazsa yanımdan kovarım.
Üç buçuk soysuzun ardında zağarlık yapamam.
Hele hak namına haksızlığa ölsem tapamam.
Kanayan bir yara gördüm mü yanar ta ciğerim,
Onu dindirmek için çifte yerim, kamçı yerim.
Adam, aldırma da geç diyemem, aldırırım,
Çiğnerim, çiğnenirim hakkı tutar kaldırırım.”
Meşrutiyetin ilanından sonra Sebil’ür-Reşat isimli dergiyi çıkaran,
İstiklal harbi döneminde Burdur milletvekili, İstiklal marşımızı
karşılıksız kaleme alan ve Safahat isimli eserinde sahibi olan milli
şairimiz kimdir? Cevap : Mehmet Akif Ersoy
Soru 26: Son devrin büyük şair ve yazarlarındandır. Tahsil için Avrupa’da
bulunmuş
belli dönemden sonra Abdulhakim Arvasi’nin tesiri ile önceki hayatına
kalem
çekip yeni bir hayata başlamıştır. Büyük Doğu mecmuasını çıkardıktan sonra
atıldığı zindandan oğluna yazdığı mektubunda: “Sanma bu tekerlek kalır
tümsekte” diyerek ölünceye kadar mücadelenin bitmeyeceğini anlatmıştır.
25 Mayıs 1980 de “Sultanüş-Şuara” (şairler sultanı) ünvanını kazanmış ve
25 Mayıs 1985 de İstanbul’da vefat etmiştir. Ölümü: “Ölüm güzel şey budur
perde arkası haber, hiç güzel olmasaydı ölür müydü peygamber” diye tarif
eden şairimiz kimdir? Cevap : Necip Fazıl Kısakürek
Soru 27: Anadolu Selçuklu İmparatorluğu döneminde yaşamış büyük mutasavvıf
şairdir.
Derslerine sultanlar, vezirler dahi iştirak ederdi. 1244 de Şemsi
Tebrizi’den
manevi dersler aldı. İnsanlara olan tebliğde açtığı kucak hala halkın
dilindedir.
Çünkü onun: “Gel! Ne olursan ol yine gel. İster mecusi, ister putperest
olsan
da gel. Dergahımız ümitsizlik kapısı değildir” ifadeleri hala halkımızın
dilindedir.
Vefatından sonra Konya’daki Yeşil türbeye defnedilmiştir. Oğlu sultan
Veled
kendisinden sonra Mevlevi tarikatını kurdu. “Ben hayatta olduğum müddetçe
Kur’an’ın kölesiyim. Ben seçilmiş Muhammed Mustafa (s.a.v.)’nın ayağının
tozuyum. Kim benden bundan başkasını naklederse, ben ondan da onun
sözünden de uzağım.” Diyen alimimiz ve meşhur eserinin adı nedir
Cevap : Mevlana Celaleddin Rumi, eseri Mesnevi
Soru 28: Manevi terbiyesini Seyyit Emir Külal ve Abdulhak Gücdüvani’den
almış, “Zikri Hafi” (gizli zikir)
yolunu Hz. Ebu Bekir (r.a.)‘a bağlamış olan Nakşibendi tarikatını
kurucusu büyük mürşit kimdir? Cevap : Muhammed Nakşibendi
Soru 29: Kadın velilerden olarak bilinir. Hicri 95 yılında doğup çocuk yaşta
kaçırılarak cariye olarak satılan, Allah (c.c.)’a olan tevekkül ve
sabrı sonucu kurtulmuş, kendisine kerametler nasip olmuştur. Her
gece evinin damından şu duayı yapardı: “Ya Rabbi! Yıldızlar
parlıyor, insanların gözleri kapanmış, kralların kapıları
kapalı, her aşık maşuku (aşık
olduğu) ile yalnız, bende seninle beraberim” diyerek dostluğunu
dile getirirdi. Kefenini daima yanında taşır ve onun
üzerinde namazlarını kılardı. Kudüs’te vefat eden bu veli kadın
kimdir? Cevap
: Rabiatül Adaviyye
Soru 30: 980 yılında Buhara’da Afsine köyünde dünyaya geldi. Kendisi
ortaçağın
yetiştirdiği en büyük hekimlerdendir. 18 yaşında iken zamanın bütün
bilgilerini
öğrenmişti. Çok gezmiş, çok okumuş ve çok yazmıştır. Bir çok hastalıkların
tedavi metotlarını, ilaçlarını keşfetmiş, mikropların farkına varmış ve
önlenebileceğini söylemiştir. Beş büyük cilt tutan “Kanun” adlı kitabı
hekimliğin bütün konularını içine almıştır. Bu alimimiz kimdir?
Cevap :
İbni Sina
Soru 31: 1545-1574 yılları arasında yaklaşık otuz sene Osmanlı devletinde
Şeyhülislamlık makamında bulunmuş büyük İslam alimi, Hoca Çelebi adıyla
da bilinen ve ikinci Ebu Hanife diye de adlandırılan büyük zat, alim insan
kimdir? Cevap
: Ebus-Suud Efendi
Soru 32:
1703 Erzurum Hasankale’de dünyaya
geldi.Fıkıh, Tıp, Ahlak, Tasavvuf, Matematik, Uzay Bilimleri, Biyoloji,
Sosyoloji,Akaid ve Kelama dair konuları içine alan meşhur
“Marifetname”sini yazdı.“Hak şerleri hayreyler, Zannetme ki gayr eyler,
Arif onu seyreyler, Mevlamgörelim neyler, Neylerse güzel
eyler” gibi sözleri halkın dilinde olan bu alimimiz kimdir?
Cevap : Erzurumlu
İbrahim Hakkı
Soru 33: Amerika ve Japonya’nın varlığından ilk defa bahseden ilim adamı
kimdir? Cevap
: Biruni
Soru 34: O henüz küçükken, ihtiyar annesi bir gece uykudan uyanıp
kendisinden bir
bardak su ister. O gider testiden su doldurup gelir. Fakat annesinin
tekrar
uykuya daldığını görünce uyandırmaya kıyamaz ve başucunda beklemeye
başlar. Nihayet annesi sabah namazına uyanır ve oğlunun elinde bir bardak
su, ayakta beklediğini görür. Manzara onu duygulandırmıştır. Hayranlığına
göz yaşları karışır ve ona: “Allah razı olsun, arifle sultanı olasın” diye
dua eder. Bu vefakar alimimiz kimdir? Cevap : Beyazidi
Bestami
Soru 35: Ünlü şarkiyatçı Gandz’ın kendisi hakkında “Cebir ilmi bakımından
Öklit’ten bir yıl ilerde” dediği, Gerolama Cardano (İtalyan
hekim, filozof ve matematikçisi)’nin ise kendisini dünyanın en
büyük 12 dahisi arasında saydığı, meşhur “El Cebir vel Mukabele” adlı
eserin sahibi, aynı zamanda astronom olan İslam bilgini
kimdir? Cevap
: Harizmi (780-850)
Soru 36: Dünya tarihinde Sibernetiğin kurucusu olan ilk bilim adamıdır.
Bilgisayarın babası olarak İngiliz matematikçisi Charles Babbage
bilinenden altı asır önce aynı sisteme dayalı makineler, otomatik
aletler imal etmiş ve çalıştırmıştır. Meşhur eserinin adı “Kitabül
Cami Beynel İlmi Vel Ameli en-Nafi Fi Sinaatil Hiyel (Mekanik
hareketlerden mühendislikte faydalanmayı içine alan
kitap)’dır. Bu İslam bilgini kimdir? Cevap : Cezeri
(1136-1206)
Soru 37: Ceylan derisine çizmiş olduğu dünya haritasında, harita üzerinde
Amerika’yı ilk defa gösteren kimdir? Cevap : Piri Reis
Soru 38: Tarihte ilk defa roket denemeleri yapan ve füzeyi kullanan ilim
adamı kimdir? Cevap
: Hasan Çelebi
Soru 39: Batıya matematik ilmini tanıtan bilgin kimdir? Cevap : Ebu Kamil
Suca
Soru 40: İlk deniz altıyı geliştiren Osmanlı bilgini kimdir?
Cevap : İbrahim Efendi
Soru 41: Batılıların El Gabra dediği Cebir ilminin kurucusu kimdir?
Cevap : El
Cabir
Soru 42: Hayatı hakkında kesin bilgiler yoktur. Ölümünden sonra düzenlenen
divandan 13.yüzyıl ortalarından 14.yüzyıl başlarına kadar
yaşadığı anlaşılıyor Orta Anadolu’nun pek çok yerinde ona ait olduğu
söylenen mezarlar ve makamlar vardır. Kişiliği çevresinde efsaneler
ve menkıbeler oluşturdu. Mevlana Celaleddin’i tanıdığı ve onun
nazarından ilham aldığı, Taptuk Emre adlı şeyhe bağlandığı ve
ondan oldukça etkilendiği Divanındaki şiirlerden anlaşılıyor.
Allah ve insan sevgisini işleyen tasavvufi şiirler yazmıştır.
Kullandığı sade Türkçe onun asırlardır süren kalıcılığının
en büyük özelliğidir. Bir beyti şöyledir: “Dövene elsiz gerek,
Sövene dilsiz gerek, Derviş gönülsüz gerek, Sen derviş olamazsın, Sen
Hakkı bulamazsın” Bu zatı muhterem kimdir? Cevap : Yunus Emre
Soru 43: Osmanlı Devletinin kuruluş yıllarında yaşamış
büyük İslam alimi idi. Karaman oğulları topraklarında doğmuştur. Doğum
tarihi bilinmemektedir. İlk tahsilini memleketinde yaptıktan sonra Şam’a
gitti. Pek çok alimden fıkıh, tefsir, hadis ve diğer ilimleri tahsil edip
üstün derecelere yükseldi. Tasavvuf yoluna girip manevi olgunluğa
kavuştu. İnsanlara doğru yolu anlatıp, hak dine kavuşturmak için
memleketine döndü. Bir rivayette babası İlyas Horasaninin
halifelerinin ileri gelenlerindendi. Eskişehir yakınlarında
İtburnu denilen bir köyde ikamet eder ve ilim öğretmekle meşgul
olurdu. 1326 tarihinde takriben 125 yaşında iken vefat eden bu
alim, abid, zahit kimdir? Cevap : Şeyh Edebali
|