"Hakikat şu ki:
Dünyadayken kendini hesaba çekenlerin;
Ahret günü hesabları kolay olur..!"

Sorularla
24 saatin muhasebesi
Günlük Muhasebe Testi
M.Ali Karahasanoğlu

24 saatin muhasebesi / Sorular

Müslüman hergün kendi muhasebesini şu şekilde yapmalıdır:

Evet ve hayır sütunlarındaki kutucukları işaretleyin ve sonra alttaki kutuya toplayın size kolaylık olması babında bunları düşündük ve daha sonra yarına yeni stratejiler belirleyin... Allah yar ve yardımcınız olsun Allah cümlemizi de hesabı kolay olanlardan eylesin....

sıra no
SORULAR
Evet Hayır

1 Bugün,uykudan kalkarken, Allah' Teala'yı     anarak ve O'na hamderek    kalkıntın mı? Her sabah kalkarken Allaha hamd ile başlayan şu duayı okumak efendimizin günlük adet-i seniyyelerindendi "elhamdulillahillezi ehyana ba'dema ematena ve ileyhi-nnuşur" Bizi öldürdükten sonra dirilten Allaha hamdolsun... Kıyamette onun huzurunda haşr olacağız.

2 Bu gün beş vakit namazını özellikle de sabah ve yatsı namazını kıldın mı?

3 Bu gün evinden çıkıp işine giderken Allahu tealadan helal rızık isteyerek ve helal rızkı araştırarak günlük vazifene başladın mı?

4 Bu gün Allahın kitabından bir şey okudun, öğrendin, ezberledin ve onunla amel ettin mi?

5 Bugün Allah kullarından herhangi birine yardımda bulundun mu?

6 Bugün hadis-i şeriflerden bir şeyler okudun, öğrendin, ezberledin ve onunla amel ettin mi?

7 Bugün sana islam nimetini bahşeden Allaha hamd-u senada bulundun mu?

8 Bugün ölümü, kabir hayatını ve ahret safhalarını hiç düşündün mü?

9

10 Bu gün beş vakit namazını eksiksiz, huşu içinde ve namazda ne okuduğunu düşünerek kıldın mı?

11 Bu gün farz namazlarınla birlikte sünnet namazlarını da dikkat ve itina ile yerine getirdin mi?

12 Bugün Allahın sana ihsan ettiği pek çok nimetin yanında akıl, şuur, göz, kulak, el, ayak ve diğer nimetler için Ona şükür, hamd ve senada bulundun mu?

13 Bugün oruç tuttun mu? (özellikle pazartesi ve perşembe günleri, yada ayda üç gün)

14 Bugün Allah korkusundan dolayı ağladın, göz yaşı döktün mü?

15 Bugün farkında olarak ya da olmayarak işlediğin tüm günahlardan dolayı hiç tevbe ve istiğfarda bulundun mu?

16 Bugün Allahtan en az üç defa cennete girmeyi ve cehennem azabından korunmayı niyaz ettin mi?

17 Bugün hiç şehit olmayı düşündün ve bu konuda (Bir kul cenab-ı haktan samimiyetle şehit olmayı taleb ederse, Allah onu ölünce şehitler mertebesine yükseltir, velev yatağında ölmüş olsa bile) duada bulundun mu?

18 Bugün tam günah işleyecek Allahtan korkarak ve yanında bulunan meleklerden utanarak günah işlemekten uzak durdun mu?

19 Bugün, dilini başıboş konuşmaktan, yalandan, dedikodudan, gıybetten, laf kavgası yapmaktan ve gönül kırıcı söz söylemekten uzak tuttun mu?

20 Bugün, Allah için bir mümin kardeşinin yüzüne gülümsedin, gönlünü okşadın mı?

21 Bugün nefsinle hiç hesaplaştın, onu hiç sorguya çektin mi?

22 Bugün Allahtan, kalbini İslam üzere sabit kılması için hiç dua ettin mi?(Rasulullahın en çok devam ettiği dualardan biri de şudur: "Allahumme sebbit kalbi ala dinike"Allahım kalbimi dinin üzere sabit kıl!)

23 Bugün, sana dinini öğretecek, bilgi hazineni, zenginleştirecek, imanını güçlendirecek bir eser okudun mu?

24 Bugün Allahın yarattığı şu koca kainat üzerinde onun harika eserlerini seyredip tefekkür ettin, inceden inceye düşündün mü?

25 Bugün yeni bir ilmi mesele öğrendin ya da başkalarına öğrettin mi?

26 Bu gün hasta her hangi bir din kardeşini ziyarete gittin mi?

27 Bugün peygamber efendimize hiç salat-u selam getirdin mi?

28 Bugün bir fakirin bir yetimin yada bir ihtiyaçsahibinin bir ihtiyacını giderdin mi?

29 Bugün yaptığın bütün işlerde Allah rızasını gözeterek, her türlü hareketini rasulullaha benzeterek, tüm âdetlerini ibadet duygusu içinde yerine getirmeye dikkat ettin mi?

30 Bugün din kardeşlerin için dua ettin, onlar adına tecbe ve istiğfar ettin mi?

31 Bugün yakın komşu yada akrabandan birisine iyilikte bulundun mu?

32 Bugün Allah için bir din kardeşini ziyaret ettin mi?

33 Bugün ölmüş olan büyüklerin, geçmişlerin için herhangi bir iyilik yapıp sevabını onlara bağışladın mı?

34 Bugün kazancının, yiyip içtiğinin ve giydiğinin helal olması için dikkat ettin mi?

35 Bugün her türlü şirkten korunmak için akşam-sabah okunmasu tavsiye edilen ve büyük önem taşıyan dua(*)yı okudun mu?
(*) Şirkten korunmak için okunacak dua:
Allahumme inni euzubike min en uşrike bike şey'en ve ene ea'lemu vestağfiruke lima la ea'lemu inneke allam'ul ğuyub... "Allahım bilerek herhangi birşeyi sana şirk koşmaktan sana sığınırım. Bilmeyerekişlemiş olduğum şirk ve hatalarımdan da sana istiğfar ederim. Muhakkak ki sen; gayb olanları bilicisin"
Rasulullah (a.s) şöyle der: "Kim bu duayı hergün (sabah-akşam) okursa Allah onu her türlü şirk sayılabilecek hatalardan korur"

36 Bugün sırf Allah için sevdiğin ya da buğzettiğin bir an geçti mi?

37 Bugün kıldığın namazların sonundaki tesbihatları eksiksiz yerine getirdin mi?

38 Bugün sabah akşam okunması sevab olan ve peygamberimizin devam edip tavsiye buyurduğu dua ve zikirleri okudun mu?

39 Bugün Allahı hoşnud kılacak güzel bir huy ve fazilet kazanıp, uygunsuz bir huy ve alışkanlığı terketmeye azmettin mi?

40 Bugün işittiğin ezanları sünnet üzere dinledin ve sonra da okunması gereken vesile duası(*)nı okudun mu?
(*)Bilindiği üzere ezan okunurken müezzinin dedikleri tekrar edilir yalnız, müezzin hayya'alas-salah ve hayya'alal-falah derken la havle vela kuvvete illa billahil aliyyil azim şeklinde karşılık verilir. Ezan bitince de "Allahumme rabbe hazihiddeavatittammeh vessalatil kaimeh ati muhammedinil vesilete vel fazilete vebashu makamen mahmudenillezi veaddeh inneke la tuhliful miad" şeklindeki vesile duası okunur...

41 Bugün çoğu insanın aldandığı zamanı iyi değerlendirme noktasında uyanık davrandın mı, yoksa zamanı boşa mı geçirdin?

42 Bugün duaların kabul edildiği anları gözetip, o anları değerlendirmeyi fırsat bilip kolladın mı?

43 Bugün ilmini artıran, irfanını geliştiren herhangi bir hizmet ya da faaliyet içinde bulundun mu?

44 Bugün, gözünü kulağını ve diğer uzuvlarını hramdan koruma noktasında gereken hassasiyeti gösterdin mi?

45 Bugün İslam alemindeki gelişmeleri takib ederek, kendine düşen herhangi bir vazife olup olmadığını araştırdın mı?

46 Bugün kullukta ihsan şuuru(her an Allahn gözetiminde olduğunu bilmek ve bu bilinçle hareket etmek)nu geliştirdin, ve bu duyguyu bütün organlarına hakim kılarak hareket ettin mi?

47 Bugün seninle irtibatını kesen bir din kardeşine ziyarette bulundun, veya herhangi bir vasıtayla ona ulaşmaya çalıştın mı?

48 Bugün sana kötülük yapan ve sana karşı kaba davranan bir kişiyi afvedip ona iyilikte bulundun mu?

49 Bugün susmanın tefekkür, konuşmanın zikir ve bakışının ibadet olduğu bir saatin geçti mi?

50 Bugün Allah için dini yaşantısı zayıf, herhangi birisini dine ısındırma ve islama karşı sempatisini kazandırma yolunda bir tebliğ ve davet çalışman oldu mu?

51 Bugün Allah için iyi dostlar edinip, kötü arkadaşlardan uzak durdun mu?

52 Bugün seninle Allah yolunda yoldaş olacak biri ile tanıştın mı?

53 Bugün rasulullahın sünnetinden birini yeniden (ya da ilk defa) hayatına geçirdin mi?

54 Bugün camiye, işe, eve, helaya...vb. giriş çıkış adablarına uygun hareket ettin bu amellerde sünnete uymaya gayret ettin mi?

55 Bugün yeme-içme, yatıp-kalkma gibi günlük faaliyetlerini sünnet ölçülerine riayet ederek yerine getirdin mi?

56 Bugün Allah yolunda cihad sayılabilecek her hangi bir faaliyet ve teşebbüste bulundun mu?

57 Bugün sana en yakn olanlardan başlayarak herkesin haklarını gözettin, herkesin hakkına riayet ettin mi?

58 Bugünü (Cuma için geçerli) gece ve gündüzü ile değerlendirdin ve yapman gereken (gusül, güzel koku sürünmek, güzel elbise giymek, duaların makbul olduğu icabet saatlerini araştırıp değerlendirmek, rasulullaha çokça salatu selam getirmek, fakirlere tasaddukta bulunmak gibi)vazifeleri yerine getirdin mi?

59 Bugün ölüm hazırlığı için vasiyetini hazırladın, borç alacak gibi hesaplarını yaptın, ebedi yolculuk için gereken hazırlıklarını tamamladın mı?

60 Bugünün senin için "en son gün" olabileceğini düşünerek tam bir tevbe-i nasuh ile tevbe ettin ve "rabbim artık sana gelebilirim" duygusuyla "her an rabbimin huzuruna varıp ruhumu teslim edebilirim" hazırlığı içinde son 24 saatlik muhasebeni yaptın mı?

SONUÇ

sıra no	SORULAR	Evet	Hayır
1	Bugün,uykudan kalkarken, Allah' Teala'yı anarak ve O'na hamderek kalkıntın mı? Her sabah kalkarken Allaha hamd ile başlayan şu duayı okumak efendimizin günlük adet-i seniyyelerindendi "elhamdulillahillezi ehyana ba'dema ematena ve ileyhi-nnuşur" Bizi öldürdükten sonra dirilten Allaha hamdolsun... Kıyamette onun huzurunda haşr olacağız.
2	Bu gün beş vakit namazını özellikle de sabah ve yatsı namazını kıldın mı?
3	Bu gün evinden çıkıp işine giderken Allahu tealadan helal rızık isteyerek ve helal rızkı araştırarak günlük vazifene başladın mı?
4	Bu gün Allahın kitabından bir şey okudun, öğrendin, ezberledin ve onunla amel ettin mi?
5	Bugün Allah kullarından herhangi birine yardımda bulundun mu?
6	Bugün hadis-i şeriflerden bir şeyler okudun, öğrendin, ezberledin ve onunla amel ettin mi?
7	Bugün sana islam nimetini bahşeden Allaha hamd-u senada bulundun mu?
8	Bugün ölümü, kabir hayatını ve ahret safhalarını hiç düşündün mü?
9
10	Bu gün beş vakit namazını eksiksiz, huşu içinde ve namazda ne okuduğunu düşünerek kıldın mı?
11	Bu gün farz namazlarınla birlikte sünnet namazlarını da dikkat ve itina ile yerine getirdin mi?
12	Bugün Allahın sana ihsan ettiği pek çok nimetin yanında akıl, şuur, göz, kulak, el, ayak ve diğer nimetler için Ona şükür, hamd ve senada bulundun mu?
13	Bugün oruç tuttun mu? (özellikle pazartesi ve perşembe günleri, yada ayda üç gün)
14	Bugün Allah korkusundan dolayı ağladın, göz yaşı döktün mü?
15	Bugün farkında olarak ya da olmayarak işlediğin tüm günahlardan dolayı hiç tevbe ve istiğfarda bulundun mu?
16	Bugün Allahtan en az üç defa cennete girmeyi ve cehennem azabından korunmayı niyaz ettin mi?
17	Bugün hiç şehit olmayı düşündün ve bu konuda (Bir kul cenab-ı haktan samimiyetle şehit olmayı taleb ederse, Allah onu ölünce şehitler mertebesine yükseltir, velev yatağında ölmüş olsa bile) duada bulundun mu?
18	Bugün tam günah işleyecek Allahtan korkarak ve yanında bulunan meleklerden utanarak günah işlemekten uzak durdun mu?
19	Bugün, dilini başıboş konuşmaktan, yalandan, dedikodudan, gıybetten, laf kavgası yapmaktan ve gönül kırıcı söz söylemekten uzak tuttun mu?
20	Bugün, Allah için bir mümin kardeşinin yüzüne gülümsedin, gönlünü okşadın mı?
21	Bugün nefsinle hiç hesaplaştın, onu hiç sorguya çektin mi?
22	Bugün Allahtan, kalbini İslam üzere sabit kılması için hiç dua ettin mi?(Rasulullahın en çok devam ettiği dualardan biri de şudur: "Allahumme sebbit kalbi ala dinike"Allahım kalbimi dinin üzere sabit kıl!)
23	Bugün, sana dinini öğretecek, bilgi hazineni, zenginleştirecek, imanını güçlendirecek bir eser okudun mu?
24	Bugün Allahın yarattığı şu koca kainat üzerinde onun harika eserlerini seyredip tefekkür ettin, inceden inceye düşündün mü?
25	Bugün yeni bir ilmi mesele öğrendin ya da başkalarına öğrettin mi?
26	Bu gün hasta her hangi bir din kardeşini ziyarete gittin mi?
27	Bugün peygamber efendimize hiç salat-u selam getirdin mi?
28	Bugün bir fakirin bir yetimin yada bir ihtiyaçsahibinin bir ihtiyacını giderdin mi?
29	Bugün yaptığın bütün işlerde Allah rızasını gözeterek, her türlü hareketini rasulullaha benzeterek, tüm âdetlerini ibadet duygusu içinde yerine getirmeye dikkat ettin mi?
30	Bugün din kardeşlerin için dua ettin, onlar adına tecbe ve istiğfar ettin mi?
31	Bugün yakın komşu yada akrabandan birisine iyilikte bulundun mu?
32	Bugün Allah için bir din kardeşini ziyaret ettin mi?
33	Bugün ölmüş olan büyüklerin, geçmişlerin için herhangi bir iyilik yapıp sevabını onlara bağışladın mı?
34	Bugün kazancının, yiyip içtiğinin ve giydiğinin helal olması için dikkat ettin mi?
35	Bugün her türlü şirkten korunmak için akşam-sabah okunmasu tavsiye edilen ve büyük önem taşıyan dua()yı okudun mu? () Şirkten korunmak için okunacak dua: Allahumme inni euzubike min en uşrike bike şey'en ve ene ea'lemu vestağfiruke lima la ea'lemu inneke allam'ul ğuyub... "Allahım bilerek herhangi birşeyi sana şirk koşmaktan sana sığınırım. Bilmeyerekişlemiş olduğum şirk ve hatalarımdan da sana istiğfar ederim. Muhakkak ki sen; gayb olanları bilicisin" Rasulullah (a.s) şöyle der: "Kim bu duayı hergün (sabah-akşam) okursa Allah onu her türlü şirk sayılabilecek hatalardan korur"
36	Bugün sırf Allah için sevdiğin ya da buğzettiğin bir an geçti mi?
37	Bugün kıldığın namazların sonundaki tesbihatları eksiksiz yerine getirdin mi?
38	Bugün sabah akşam okunması sevab olan ve peygamberimizin devam edip tavsiye buyurduğu dua ve zikirleri okudun mu?
39	Bugün Allahı hoşnud kılacak güzel bir huy ve fazilet kazanıp, uygunsuz bir huy ve alışkanlığı terketmeye azmettin mi?
40	Bugün işittiğin ezanları sünnet üzere dinledin ve sonra da okunması gereken vesile duası()nı okudun mu? ()Bilindiği üzere ezan okunurken müezzinin dedikleri tekrar edilir yalnız, müezzin hayya'alas-salah ve hayya'alal-falah derken la havle vela kuvvete illa billahil aliyyil azim şeklinde karşılık verilir. Ezan bitince de "Allahumme rabbe hazihiddeavatittammeh vessalatil kaimeh ati muhammedinil vesilete vel fazilete vebashu makamen mahmudenillezi veaddeh inneke la tuhliful miad" şeklindeki vesile duası okunur...
41	Bugün çoğu insanın aldandığı zamanı iyi değerlendirme noktasında uyanık davrandın mı, yoksa zamanı boşa mı geçirdin?
42	Bugün duaların kabul edildiği anları gözetip, o anları değerlendirmeyi fırsat bilip kolladın mı?
43	Bugün ilmini artıran, irfanını geliştiren herhangi bir hizmet ya da faaliyet içinde bulundun mu?
44	Bugün, gözünü kulağını ve diğer uzuvlarını hramdan koruma noktasında gereken hassasiyeti gösterdin mi?
45	Bugün İslam alemindeki gelişmeleri takib ederek, kendine düşen herhangi bir vazife olup olmadığını araştırdın mı?
46	Bugün kullukta ihsan şuuru(her an Allahn gözetiminde olduğunu bilmek ve bu bilinçle hareket etmek)nu geliştirdin, ve bu duyguyu bütün organlarına hakim kılarak hareket ettin mi?
47	Bugün seninle irtibatını kesen bir din kardeşine ziyarette bulundun, veya herhangi bir vasıtayla ona ulaşmaya çalıştın mı?
48	Bugün sana kötülük yapan ve sana karşı kaba davranan bir kişiyi afvedip ona iyilikte bulundun mu?
49	Bugün susmanın tefekkür, konuşmanın zikir ve bakışının ibadet olduğu bir saatin geçti mi?
50	Bugün Allah için dini yaşantısı zayıf, herhangi birisini dine ısındırma ve islama karşı sempatisini kazandırma yolunda bir tebliğ ve davet çalışman oldu mu?
51	Bugün Allah için iyi dostlar edinip, kötü arkadaşlardan uzak durdun mu?
52	Bugün seninle Allah yolunda yoldaş olacak biri ile tanıştın mı?
53	Bugün rasulullahın sünnetinden birini yeniden (ya da ilk defa) hayatına geçirdin mi?
54	Bugün camiye, işe, eve, helaya...vb. giriş çıkış adablarına uygun hareket ettin bu amellerde sünnete uymaya gayret ettin mi?
55	Bugün yeme-içme, yatıp-kalkma gibi günlük faaliyetlerini sünnet ölçülerine riayet ederek yerine getirdin mi?
56	Bugün Allah yolunda cihad sayılabilecek her hangi bir faaliyet ve teşebbüste bulundun mu?
57	Bugün sana en yakn olanlardan başlayarak herkesin haklarını gözettin, herkesin hakkına riayet ettin mi?
58	Bugünü (Cuma için geçerli) gece ve gündüzü ile değerlendirdin ve yapman gereken (gusül, güzel koku sürünmek, güzel elbise giymek, duaların makbul olduğu icabet saatlerini araştırıp değerlendirmek, rasulullaha çokça salatu selam getirmek, fakirlere tasaddukta bulunmak gibi)vazifeleri yerine getirdin mi?
59	Bugün ölüm hazırlığı için vasiyetini hazırladın, borç alacak gibi hesaplarını yaptın, ebedi yolculuk için gereken hazırlıklarını tamamladın mı?
60	Bugünün senin için "en son gün" olabileceğini düşünerek tam bir tevbe-i nasuh ile tevbe ettin ve "rabbim artık sana gelebilirim" duygusuyla "her an rabbimin huzuruna varıp ruhumu teslim edebilirim" hazırlığı içinde son 24 saatlik muhasebeni yaptın mı?
	SONUÇ